Choroba Parkinsona wpływa na układ nerwowy, prowadząc do stopniowego osłabienia zdolności motorycznych, co utrudnia wykonywanie codziennych czynności. Dlatego opieka nad seniorem z tą chorobą musi być kompleksowa, dostosowana do indywidualnych potrzeb podopiecznego/podopiecznej, a także uwzględniająca wsparcie emocjonalne i psychiczne.
Zrozumienie choroby Parkinsona
Zrozumienie choroby Parkinsona ma kluczowe znaczenie dla Opiekunów. To schorzenie prowadzi do uszkodzenia komórek nerwowych w mózgu odpowiedzialnych za kontrolowanie ruchów. Z biegiem czasu organizm produkuje coraz mniej dopaminy ( substancji chemicznej, która wspomaga płynne wykonywanie ruchów) Efektem tego są drżenia, sztywność mięśni, spowolnienie ruchów oraz trudności z utrzymaniem równowagi. Choroba postępuje, a objawy stają się coraz bardziej intensywne, co wymaga dostosowywania opieki do zmieniających się potrzeb pacjenta.
Codzienna opieka i wsparcie fizyczne
Opieka nad seniorem z chorobą Parkinsona koncentruje się głównie na wsparciu w codziennych czynnościach, które z czasem stają się coraz trudniejsze do wykonania. Oto kilka istotnych wskazówek:
Pomoc przy poruszaniu się: W miarę postępu choroby, wielu podopiecznych ma trudności z chodzeniem i utrzymaniem równowagi. Opiekun powinien pomagać w poruszaniu się, a także dbać o to, by droga była wolna od przeszkód, które mogą spowodować upadki. Czasami niezbędne jest używanie chodzika lub wózka inwalidzkiego.
Pomoc w ubieraniu się i higienie osobistej: Podopieczni z Parkinsonem mogą mieć trudności z drobnymi ruchami, takimi jak zapinanie guzików czy zakładanie skarpetek. Opiekunowie powinni być gotowi do wsparcia, zachowując przy tym szacunek do prywatności seniora.
Dostosowanie otoczenia: Ważne jest, by mieszkanie osoby starszej było odpowiednio przystosowane. Warto zasugerować rodzinie podopiecznego, aby zamontowała uchwyty w łazience i przy schodach, usunęła dywany, które mogą prowadzić do potknięć, oraz zadbała o odpowiednie oświetlenie w pomieszczeniach, w których pacjent spędza czas. Takie zmiany pomogą zapewnić większe bezpieczeństwo i komfort w codziennym życiu osoby starszej.
Pomoc w leczeniu i monitorowanie stanu zdrowia
Choroba Parkinsona wymaga stałego leczenia farmakologicznego, które pomaga w kontrolowaniu objawów. Opiekun musi pamiętać o:
Obserwacji skutków ubocznych leków: Leki stosowane w leczeniu Parkinsona mogą powodować skutki uboczne, takie jak zawroty głowy, problemy ze snem czy zmiany w zachowaniu. Opiekunowie powinni zwracać uwagę na wszelkie zmiany i w razie potrzeby skontaktować się z lekarzem.
Monitorowaniu postępów choroby: Choroba Parkinsona postępuje stopniowo, więc ważne jest, aby opiekun regularnie obserwował stan zdrowia pacjenta. Zmiany w zachowaniu, problemy z mową, pogorszenie sprawności ruchowej lub pojawienie się nowych objawów mogą świadczyć o konieczności zmiany planu leczenia.
Wsparcie emocjonalne i psychiczne
Seniorzy dotknięci chorobą Parkinsona mogą zmagać się z problemami emocjonalnymi, takimi jak depresja, lęki czy poczucie bezradności. Opiekunowie odgrywają ważną rolę w zapewnianiu wsparcia emocjonalnego. Kluczowe aspekty to:
Empatia i cierpliwość: Podopieczni mogą czuć frustrację z powodu ograniczeń w codziennym funkcjonowaniu. Opiekunowie powinni wykazywać się cierpliwością i zrozumieniem, co pomoże pacjentowi poczuć się bardziej komfortowo.
Motywowanie do aktywności: Pomoc w utrzymaniu aktywności fizycznej i społecznej jest bardzo ważna. Opiekunowie powinni zachęcać seniora do ćwiczeń, spacerów czy rozmów, aby nie czuł się odizolowany.
Zarządzanie stresem: Choroba Parkinsona jest stresująca zarówno dla seniora, jak i Opiekuna. Ważne jest, aby Opiekunowie szukali wsparcia – np. poprzez grupy wsparcia, które pomogą im radzić sobie z trudnymi emocjami związanymi z opieką nad osobą chorą.
Terapia domowa
Rehabilitacja i terapia są niezbędne, aby wspierać codzienne funkcjonowanie osób z chorobą Parkinsona. Warto zadbać o:
Proste ćwiczenia: Regularne ćwiczenia fizyczne mogą pomóc w poprawie elastyczności, siły mięśni i koordynacji. Terapie te pomagają również w zmniejszeniu sztywności mięśni i poprawiają równowagę.
Terapie poprzez pomoc: Pomoc w wykonywaniu codziennych czynności, takich jak jedzenie, ubieranie się czy korzystanie z toalety, jest istotnym elementem opieki.
Współpraca z rodziną
Opieka nad seniorem z chorobą Parkinsona nie powinna spoczywać jedynie na Opiekunie. Ważne jest, aby rodzina i bliscy byli zaangażowani w proces opieki. Współpraca z neurologiem, terapeutą, psychologiem i innymi specjalistami zapewnia kompleksowe wsparcie dla pacjenta.
Podsumowanie
Opieka nad osobą starszą dotkniętą chorobą Parkinsona wymaga cierpliwości, zaangażowania i odpowiedniego podejścia. Kluczowe jest, aby Opiekunowie zapewnili wsparcie zarówno fizyczne, jak i emocjonalne, a także dbali o zdrowie psychiczne podopiecznego.